Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu: “Dünya Kömürden Çıkmaya Hazırlanıyor, Elektrik Üretiminde Kömürün Kullanımını Artırıyoruz”
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bütçe görüşmeleri sırasında; “İklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 46’sı kömür kullanımından kaynaklanıyor. Şubat 2023 itibarıyla Türkiye’deki elektrik üretim kaynaklarına baktığımızda yüzde 25’i ithal kömür, yüzde 14’ü ise linyit kömüründen oluşuyor. Dünya kömürden uzaklaşmaya hazırlanıyor. “Elektrik üretiminde kömür kullanımını artırıyoruz” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2024 Bütçe Teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülüyor. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, kömürlü termik santrallerle ilgili şöyle konuştu:
“YÜZEY SUYUMUZA BAKTIĞIMIZDA SADECE YÜZDE 37’Sİ TEMİZ”
“Atıksu arıtma görevlilerine verilen nüfus oranı 2022’de 89,2 oldu. 2023 hedefiniz yüzde 93. Ancak gerçekleşme yüzde 90. Nedense bu konuda hedefe ulaşılamıyor. Çünkü 2023’te yapılan komisyon çalışmasında Bakan Yardımcımız Mehmet Emin Binpınar, 2021 yılında atıksu arıtma görevlilerine tahsis edilen nüfusun ise yüzde 89 olduğunu söyledi. 2023 yılında gerçekleşme oranı yüzde 90. Bu konuda tek bir adımın bile atılmadığını görüyoruz. Evsel suyun yüzde 90’ını, OSB’lerin ise yüzde 95’ini arıtıyoruz. Yani böyle bir ülkede yüzey sularının temiz olması gerekiyor. Yüzey sularımıza baktığımızda sadece yüzde 37’si temiz, geri kalan yüzde 23’ü kirli. 40 yüzdesi çok kirli.Atıksu arıtma tesislerinin işleyişinde sorun var.
“DÜNYA KÖMÜRDEN UZAKLAŞMAYA HAZIRLANIYOR, BİZ ELEKTRİKLİYİZ” RIC ÜRETİMDE KÖMÜR KULLANIMINI ARTIRIYORUZ”
İklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 46’sı kömür kullanımından kaynaklanıyor. Şubat 2023 itibarıyla Türkiye’de elektrik üretiminin kaynaklarına bakıldığında yüzde 25’i ithal kömür, yüzde 14’ü ise linyit kömüründen oluşuyor. Her yıl bir artış var. Dünya kömürden uzaklaşmaya hazırlanıyor, biz de elektrik üretiminde kömür kullanımını artırıyoruz. Paris İklim Anlaşması’nı imzaladık, 12. Kalkınma Planı’nda Ulusal Katkı Beyannamesi’ni revize edeceğinizi söylüyorsunuz. 2053 yılına kadar sıfır karbon hedefini koydunuz. Ancak 12. Kalkınma Planı’ndaki 2053 hedeflerine baktığımızda termik santrallerde kömürün ortadan kaldırılmasına ilişkin tek bir açıklama yok. Kömürden geçişi unutun, kömürün elektrik üretimindeki payı her geçen gün artıyor, yeni termik santraller kurulmak isteniyor.
“AKBELEN’DEKİ GİBİ ORMANLARA VE ZEYTİNLİKLERE BAKILIYORSUNUZ”
Temiz kömür teknolojisinden bahsediyorsunuz. Maalesef tüm dünya kömürden geçiş yaparken bizim şu anda bir planımız yok. Teknolojisi geçmiş termik santrallere kaynak yaratmak için Akbelen’de olduğu gibi ormanlara, zeytinliklere bakıyorsunuz.
Tabi bu termik santrallerin sera gazı etkisi çok yüksek, ciddi hava kirliliğine neden olmasının yanı sıra, şu anda milletvekili olduğum Manisa, hava kirliliğine bağlı ölümler açısından Türkiye’de 6. sırada yer alıyor. havası en kirli 4. il. Avrupa’daki termik santrallerle karşılaştırdığımızda kükürt dioksit emisyonlarına baktığımızda Avrupa’nın en çok emisyon yapan 3 termik santrali Türkiye’de bulunuyor; Soma, Kangal ve Seyitömer. Şimdi biliyorsunuz özelleştirilen termik santraller vardı, sayıları 13’tü ve onlara çevre yatırımları yapmaları ve baca gazı filtreleri takmaları için 2020 yılı başına kadar süre verilmişti. Daha sonra bir kanunla bu süre iki buçuk yıl artırıldı. O gün hatırlıyorum, Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilleri ve iktidar milletvekilleri bu kararı alkışlamıştı ama sonra tuhaf bir şey oldu. Cumhurbaşkanı bu kararı ve Meclis yasasını veto etti, arkadaşlar bu veto kararından sonra -zaten- yine alkışladılar ve 6 tanesi kapatıldı. Şimdi kapatılanlardan biri de Soma’daki termik santral, daha sonra geçici işletme belgesi verilerek yeniden faaliyete geçirildi.
“Geçici İşletme Belgeli Üretim Yapan Bu Termik Santraller Baca Gazı Filtresi Konusunda Herhangi Bir Yatırım Yaptı mı?”
Şimdi bildiğim kadarıyla Soma Termik Santrali bu geçici işletme belgesi ile 2027 yılına kadar üretimine devam edecek olup baca gazı filtresi veya çevreye uyumu ile ilgili herhangi bir faaliyet yapmadığı gibi herhangi bir yatırım da yapmamıştır ve biliyorum. bunu yapmayacak ve yapmaya da niyeti yok. . Yani ne yazık ki mevcut Soma Termik Santrali bırakın baca gazı filtre yatırımını, yapması gereken bakımı bile yapmıyor. Soma şu anda neredeyse patlamaya hazır bir bomba gibi çok ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya. Bunu sormak istiyorum. Bu geçici faaliyet belgesi ile üretim yapan termik santraller bugüne kadar baca gazı filtrelerine yönelik herhangi bir yatırım yapmış mıdır? Soma’daki durumu biliyoruz, diğerlerinde durum ne? Hala insanları zehirlemeye devam ediyorlar mı?